Dược Vị

  Toa Thuốc

  Diễn Đàn

  Đăng Nhập

  Đăng Ký

<< Đăng Chủ Đề Mới >>

THẢO LUẬN VỀ PHÉP BẮT MẠCH - posted by Thiện Nhân (Hội Viên) on April , 21 2012

trong 1 lần tinh cờ đi t́m trên mạng và cháu đă t́n thấy cài này,và xem củng hay, cháu đăng lên đây mong 2 bác xem,chỉnh sủa cho cháu,và cho diễn đàn xem kỷ năng bắt mạch: PHÉP XEM MẠCH Mạch là mạch máu chạy trong người ,mà tinh thần th́ động hội ở Nhân nghinh và Khí Khâu ,cũng như ở 2 tay 6 bộ ,từ ngoài vào là :Thốn- Quan ¿ Xích . Sách Mạch nói : Mạch là huyết mạch ,là nguồn sống của con người ,phát nguyên từ : Tâm ¿Can ¿Tỳ - Phế - Thận. Bởi v́ hơi thở ra là bởi Tim và Phổi ;lúc hít vào là Thận và Can .Cái đó là gốc ,nhưng nói về cốt yếu lại phải nhờ ở nơi khí hóa ,cũng như là T́ vị ở khoảng giữa trung gian tiếp tế khí trời và hơi ngũ cốc ,biến hóa mới phát sinh ra huyết mạch và chu lưu trong thân thể nuôi sống con người được khỏe mạnh . Chẩn mạch yếu huyết : Chẩn mạch là công việc cốt yếu của thày thuốc . Chẩn mạch để biết được khí thịnh hay suy .Biết được : Biểu ¿ Lư ¿ Hàn ¿Nhiệt ¿Hư ¿ Thiệt . Mạch động hội ở Thủ Thái Âm Kinh ,tức là ở hữu Thốn ,trước hết phải căn cứ ở chỗ cao cốt ;chổ cao cốt là Quan bộ trở lên 1 tấc (tính theo đồng thân xích ) gọi là Thốn bộ ;trở xuống 1 tấc gọi là Xích bộ. Khi xem : - Bắt đầu 1 ngón tay đặt vào thẳng giữa cao cốt định vị là Quan bộ ,rồi đặt vào 2 ngón tay trỏ và vô danh trên và dưới gồm cả là : Thốn ¿ Quan ¿ Xích . Xin minh định nghĩa chữ Quan : - Quan nghĩa là chổ dương ra ,âm vào ,lấy bộ Quan là quan giới ,cho nên gọi là Quan bộ. - Thốn :ứng trời là Thượng bộ.- Quan ứng người là Trung bộ - Xích ứng đất là hạ bộ :Gồm cả thảy là Trời ¿ Đất ¿Người và Tam bộ. Tám mạch tượng đại cương : 1 .mạch phù: khi lấy tay để nhẹ trên làn damà ta thấy mạch ngay th́ gọi là Phù . Chủ về ngoài da ( biểu bệnh ). 2.Mạch Trầm : Khi lấy tay ấn mạnh xuống dưới da mới thấy mạch th́ gọi là Trầm .Chủ về bệnh ở bên trong (lư bệnh) Hai phép trên là do sự để taqy nặng nhẹ mà biết mạch . 3. Mạch Tŕ : Đặt tay vào bộ vị. Đặt 3 ngón tay Thốn-Quan-Xích ,nghe xem trong mỗi hơi thở của ḿnhmà mạch đến 3 lượt hoặc chỉ có 1 ¿ 2 lượt .,gọi là Tŕ . chủ về bệnh hàn (lạnh ,rét). 4 .Mạch Sác : Khi đặt tay vào bộ vị mà nghe trong mỗi hơi thở của ḿnh mà có đến 5-6 lượt .Gọi là Sác .Chủ về bệnh Nhiệt . Hai phép trên là do sự chậm hoặc mau mà phân biệt mạch. 5.Mạch Tiểu : Đặt tay vào bộ vị ,mà thấy mạch chỉ nhi tăm tép như sợi tơ .Gọi là mạch Tiểu .Chủ về bệnh hư. 6. Mạch Đại : Đặt tay vào bộ vị ,thấy nổi cồn to lên dưới ngón tay .Gọi là mạch Đại .Chủ về bệnh Thực . Hai phép trên đây là do sự h́nh dung lớn nhỏ mà phân biệt. 7.Mạch Đoản: Đặt tay vào bộ vị ,thấy mạch ngắn ngủi, phía ngoài mạch chưa đến thốn ,phía trong mạch chưa đến xích .Gọi là mạch đoản . Đó là người vốn bẩm thợ kém ,khí huyết suy nhược ,thiếu thốn . 8. mạch Trường : Đặt tay vào bộ vị thấy mạch kéo dài, phía ngoài lên quá bộ Thốn ,phía trong vào khỏi xích .Gọi là Trường .Đó là người bẩm thọ cường tráng ,hay c̣n gọi là bệnh đương cường . Hai phép này là do sự quá dài hay quá ngắn mà phân biệt. Sự hổ kiến của Mạch : Khi xem mạch cần phải ư thức cho rơ ràng ,lư trí cho phân minh . Mạch Phù mà thấy kiêm cả Sác ấy là Biểu- Nhiệt .Phù mà thấy kiêm cả Tŕ là Lư ¿Hàn. Lại trong 4 điều : Biểu- lư ¿hàn ¿Nhiệt ¿Hư ¿Thực mà xét thấy đoản là vốn bẩm thọ suy nhược .Mà xét thấy Trường là vốn bẩm thọ cường thịnh . Đây là tóm tắc những phần cốt yếu của phép xem mạch . Ta thuộc được bấy nhiêu cho kỹ ,nghĩ ngợi ,rồi lần lần t́m hiểu thêm ,chớ học nhiều 28 mạch làm chi cho thêm rối trí. H́nh thể mạch trạng: Khi chẩn mạch thấy như thế nào ? Th́ gọi là mạch ǵ ? 1 mạch Phù ; Phù nghĩa là nổi ,mạch nổi ngay trên đầu ngón tay ,trên lằn da thịt ,ấn tay xuống như không thấy động mấy ,nhắc tay lên lại thấy nổi lên có thừa .Đó là mạch Phù . 2 .mạch Trầm : trầm nghĩa là ch́m ,mạch Trầm ở dưới làn da thịt .,ấn tay xuống thấy động như có thừa,nhấc tay lên th́ mạch như không thấy c̣n động mấy .Đó gọi là mạch trầm . 3.mach Tŕ : Tŕ có nghĩa là chậm chạp .trong 1 hơi thở của ḿnh thở ra hít vào ,chỉ tới 3 lần hay 2 lần .Đó là mạch Tŕ. 4.mạch Sác : Sác nghĩa là luôn luôn ,là mau lẹ.Trong 1 hơi thở mà 6-7 lần ,Th́ đó là mạch Sác. 5.mạch Trường : Trường nghĩa là dài .Phàm mạch mà chạy ra ngoài chổ đặt ngón tay ra th́ gọi là mạch trường . 6.mạch Đoản : Đoản là ngắn . Đạo mạch mà ngắn ngủn .Phía ng̣ai chưa tới Thốn ,phía trong chưa tới Xích bộ,Th́ gọi là đoản . 7.mạch Đại : Đại nghĩa là lớn .Nhấc tay lên thấy mạch chạy ồ ạt qua đầu ngón tay ,nhưng ấn xuống lại không có lực .Thấy như vừa thưa vừa mềm gọi là mạch Đại . 8.mạch Tiểu : Tiểu có nghĩa là nhỏ ,nhưng có thể nói c̣n lớn hơn mạch VI 1 chút gọi là mạch Tiểu . Mạch và bệnh (Bệnh đối với mạch ): Khi xem thấy mạch ,ta phải biết mạch đó thuộc về chứng bệnh nào : 1. mạch Phù : Chủ bệnh ngoại cảm ,bệnh phong gió ,phù mà không có sức cũng là Hư. 2.mạch Trầm : chủ nội thương ,khí kết ,trong ḿnh đau đớn. 3. mạch Tŕ: là bịnh dương hư ,lư hàn ,ở trong lạnh mà ở bên ngoài có khi hiện ra chứng hàn . 4.mạch Sác : là nóng bên trong hay là nhiệt lắm .Nóng nảy có thể phát cuồng điên lên .Mạch Sác là nhiệt ,nhưng sác không có lực ,nghĩa là ấn vào th́ lại thấy hết ,th́ cũng là hàn . 5.mạch Trường : là người khí huyết tráng thịnh và điều độ .Bệnh ǵ mà thấy mạch này cũng dễ chữa ,là v́ chứng có thừa . 6.mạch Đoản : là v́ khí huyết đọng trệ ,hoặc là vị khí suy nhược .Bệnh nào mà thấy mạch này đều khó chữa ,là v́ chứng không đủ . 7.mạch Đại : là bởi khí đương thạnh .Khí huyết không chế nổi nó ,bịnh c̣n đương tăng . 8.mạch Tiểu : là người nguyên khí không đủ ,tinh khí cũng thiếu NGUYỄN THIỆN NHÂN:

Replied by NoiDat (Hội Viên) on 2012-04-22 04:23:03.0

Chào Thiện Nhân, Bài viết này là định nghĩa rất vắn tắt của các loại mạch tượng. Mạch học là một bộ môn rất khó của Đông y, lư thuyết đă khó, thực hành lại càng khó hơn, phải mất một thời gian thực tập lâu dài mới đạt được độ chính xác. Bắt mạch là cách dùng phần mềm ở đầu ngón tay của ḿnh (gọi là chỉ nhĩ) để thăm ḍ mạch tượng (giống như điện tâm đồ của y học hiện đại). Nói th́ đơn giản nhưng thực hành lại rất khó. Những bệnh nhân mập mạp, mạch bị chôn sâu dưới da nên lúc nào cũng có cảm tưởng là mạch trầm tế, trong khi bệnh nhân gầy ốm đụng vào da là đă thấy mạch ngay lại tưởng là mạch phù nên rất dễ lầm lẫn về mạch tượng. Bộ môn này cần có thầy giảng giải và thực hành tại chỗ th́ mới học được. NoiDat

Replied by quangthong02 (Hội Viên) on 2012-04-22 05:18:10.0

Chào mọi người! Tôi bài viết của Thiện Nhân cũng thú vị lắm. Nó sẽ là sự khởi đầu cho các đề tài về mạch học sau này trên diễn đàn. Tôi sẽ tranh thủ viết bài về đề tài này trong thời gian sớm nhất. Hy vọng mọi người hưởng ứng. Trần Quang Thống.

Replied by Thiện Nhân (Hội Viên) on 2012-04-22 06:02:51.0

chào bạn quang thống: thât sư ma nói minh đưa đề tài này lên đay để moi người thảo luận và tham khảo đê đưa nền y học ngày một lên cao, CẢM ON BẠN CHÙNG M̀NH ĐANG DỢI BẠN ĐĂNG BÀI ĐÂY.BẠN CỐ GẮNG SẮP XẾP THỜI GIAN SỚM VIẾT BÀI NHÉ. THÂN CHÀO BẠN Nguyễn thiện nhân: