Dược Vị

  Toa Thuốc

  Diễn Đàn

  Đăng Nhập

  Đăng Ký

<< Đăng Chủ Đề Mới >>

sự khác biệt giữa thuốc tán và thuốc thang - posted by tradinhi (Hội Viên) on December , 18 2014

Xin các thầy giải thích dùm v́ sao cùng một toa thuốc mà có thầy cho dùng tán(hoàn)c̣n có thầy cho dùng thang? Có sự khác biệt về hiệu quả giữa thuốc tán và thuốc thang không? Nếu dùng thang th́ thời gian sắc thuốc có quyết định chất lượng toa thuốc không?

Replied by HongTim (Hội Viên) on 2014-12-19 08:05:39.0

Chào tradinhi, Tùy t́nh h́nh thực tế, t́nh trạng bệnh (nặng, nhẹ, bệnh mới phát, bệnh đă lâu măn tính, t́nh trạng sức khỏe của bệnh nhân mà thầy thuốc sẽ quyết định cho dùng thuốc sắc hay thuốc hoàn, thuốc tán. Thuốc sắc có ưu điểm dễ gia giảm hợp với t́nh h́nh bệnh cho nên là loại thuốc thường được dùng nhiều nhất trên lâm sàng. Thuốc thường dùng trong trường hợp bệnh cấp, cần chữa ngọn, cần bổ, tả gấp, trị bệnh nhanh. Tuy nhiên phải mất thời gian sắc thuốc. Thuốc hoàn có ưu điểm của thuốc là cho đơn có được uống ngay, không cần phải sắc, tuy nhiên lại không gia giảm được thêm các vị thuốc. Thuốc hoàn thường dùng để điều bổ, hoặc trị các bệnh măn tính lâu ngay, hoặc những trường hợp bệnh nhân bị hư lao cơ thể quá suy nhược cần phải điều bổ từ từ. Trên lâm sàng, người thầy thuốc vận dụng tài dụng binh (dùng thuốc) linh hoạt, thời điểm nào biết dùng thuốc nào, gia giảm ra sao, lúc cương, lúc nhu. Ấy là cái tài dụng binh của các thầy. Thời gian sắc thuốc có quyết định chất lượng toa thuốc, bạn để ư trong những toa thuốc các thầy kê trên diễn đàn, có những vị các thầy mở ngoặc ghi "sắc trước 20 phút....hoặc bỏ vào khi c̣n khoảng 10 phút cuối hoặc "đập dập, giă nát" hoặc có toa sắc trong 30 phút, có toa sắc 2 tiếng...v.v" Đó là các thầy dựa trên tính dược liệu của các vị thuốc có trong toa. Những thuốc thơm có tinh dầu như Bạc hà, Quế chi, Nhục quế, Kinh giới. nên cho vào sau ( 10 phút trước khi đem thuốc xuống). Những thuốc có độc tính như: Phụ tử, Ô đầu, nên sắc trước độ nửa giờ rồi cho các thuốc khác vào sau. Hongtim

Replied by tradinhi (Hội Viên) on 2014-12-20 02:45:10.0

Xin chào thầy Hongtim.Cảm ơn thầy đă giải đáp. Tuy nhiên tôi vẫn thật sự chưa hiểu v́ sao toa TIÊU DAO TÁN đă yêu cầu tán thành bột rồi mà vẫn phải sắc 3 chén c̣n 1,5 chén rồi lại uống bỏ bă. Sao lại không uống bột. Nếu có thể nhờ thầy giải thích thêm.

Replied by PhoHVB (Hội Viên) on 2014-12-20 10:10:08.0

Chào tradinhi, Thuốc uống ở dạng nào tùy theo bệnh chứng nặng nhẹ mà thầy thuốc quyết định, không bắt buộc phải như thế nào mới là đúng. Người mới học thuốc th́ nên tuân theo tiêu chuẩn đă định của tiền nhân, khi đă có kinh nghiệm th́ có thể biến đổi tùy từng trường hợp. Tiêu Dao Tán là cổ phương, xă hội thời xưa khác với thời nay, bệnh của người thời xưa cũng khác với thời nay. Xă hội thời nay tiến hóa nhanh, áp lực nhiều, ăn uống sinh hoạt cũng rất khác nên người thời nay dễ bị bệnh hơn và bệnh cũng nặng hơn. Thời nay có thêm Tây y, hầu hết các bệnh nhân khi bị bệnh đều đi Tây y trước, khi chữa không được mới đổi sang Đông y. Lúc đó lục phủ ngũ tạng đều đă đầy bệnh, bệnh chứng biến đổi lung tung hết cả rồi. Dùng nguyên cổ phương đâu chữa được nữa, phần nhiều đều phải gia giảm thêm. Nếu tiệm thuốc làm sẵn thuốc tán để bán th́ đâu gia giảm được nữa. Lúc hốt thuốc bệnh nhân có thể yêu cầu tiệm thuốc tán bột nhưng nhiều tiệm chỉ nhận tán 10 tới 15 thang trở lên, nếu thầy thuốc dặn bệnh nhân hốt 3 thang th́ làm sao bệnh nhân tán bột được? sau 3 thang thầy thuốc lại điều chỉnh thêm nên nếu tán nhiều th́ lại bị dư thuốc. Nói tóm lại, người thầy thuốc có kinh nghiệm sẽ quyết định dùng thuốc dạng nào, liều lượng bao nhiêu là thích hợp và tiện lợi cho bệnh nhân. Bệnh nhân nên làm đúng theo hướng dẫn của thầy thuốc, không nên tự ư thay đổi. Phó

Replied by Sinh Sinh Tử (Hội Viên) on 2014-12-21 04:24:12.0

@tradinhi Thái thú Nam Dương, Thịnh Thứ Trọng bệnh thương hàn, rước Chu Quăng xem mạch (một danh y đời Tống - Trung Quốc). Ông chẩn mạch xong, nói: 'Đây là bệnh dùng thang Tiểu sài hồ'. Lại dặn uống làm ba lần. Người bệnh uống xong, đến chiều thấy đầy bụng, không khỏe, mời ông đến xem mạch lại, ông lấy thuốc đă uống xem xét th́ ra là Tiểu sài hồ tán. Ông nói: 'Người xưa chế thuốc thứ nào nuốt nước th́ mài ra, nấu lấy nước trong mà uống, gọi là thang (canh), cho nên vào được kinh mạch tấn công bệnh cho mau; nay lại là tán (thuốc bột), ứ đọng tại hoành cách mô cho nên đầy bụng'. Rồi ông đích thân nấu thuốc, dặn bệnh nhân uống hai lần. Trong đêm bệnh nhân b́nh an.

Replied by tradinhi (Hội Viên) on 2014-12-26 10:07:30.0

Xin cảm ơn thầy phoHVB và thầy Yêu Hoàng đă cho những lời giải thích cụ thể. Thế mới biết nghề thầy thuốc từ lư thuyết ra thực hành là một khoảng cách thật sự rất lớn mà nhiều người bước không dễ qua.